“Ne yenir” sorusu, günümüz gezginleri arasında en önemli soru haline geldi. Antalya'da kaldığınız süre boyunca Türk mutfağının zenginliklerini kaçırmayın.
Türk kahvaltısı: "Kahvaltı"
“Kahvaltı” sözcüğü, köken olarak “kahve öncesi” anlamına gelen “kahve altı” sözünden türemiştir. Kahvaltının sonunda kahve ikram edilmesiyle kahvaltı son bulur. Türk kahvaltısı iki kısma ayrılabilir:
Bir tabak domates ve salatalık, bir peynir tabağı (genellikle en çok tercih edilen beyaz peynirdir), bal ve kaymak, kızartma sucuk, zeytin ve reçel. Tüm bunlar, kızarmış taze ekmek veya geleneksel Türk lezzetleri olan simit ve poğaca ile birlikte tüketilir.
Ardından ayrı bir tavada yumurtalı yemekler servis edilir. Bunlar için iki alternatif bulunur:
Sade veya sucuk ve peynir eşliğinde tüketilen sahanda yumurta
Çırpılmış yumurta ile birlikte domates, soğan, biber ve isteğe göre peynir kullanılarakpişirilen menemen.
Asla kaçırılmaması gereken bir deneyim olan Türk kahvaltısında genellikle simit, gözleme, su böreği ve serpme börek gibi farklı lezzetler de bulabilirsiniz.
Simit
Simit, susamla kaplı yuvarlak biçimli bir ekmek türüdür. Gevrek yapısıyla ön plana çıkan simit, muhtemelen Türkiye'de en yaygın şekilde tüketilen üründür.Genellikle kahvaltıda servis edilir ve her zaman halka şeklindedir. Sokak satıcıları tarafından sepette veya seyyar araçlarda taşınan simit, fırınlar ve kafeler de dâhil olmak üzere her yerde satılmaktadır.
Gözleme
Sıcak bombeli bir metal levha olan sac üzerinde pişirilen, diğer bir adı da sac böreği olan gözleme, ince açılmış yufka içerisine genellikle tuzlu beyaz peynir, ıspanak veya kıyma doldurarak yapılır.
Genellikle köy yemeği olarak kabul edilse de, kâğıt inceliğindeki hamuru yırtmadan açmak ustalık gerektirir.
Su böreği
Lezzetli bir hamur işi olan börek, yufka adı verilen ince açılmış hamur katlarından oluşur. Su böreğinin en yaygın olarak tüketilen halinde, beyaz peynir, tereyağı, zeytinyağı ve çeşnilendirmek için tuz kullanılır.
Serpme börek
Serpme börek yöresel bir lezzettir. Genel itibariyle börek, Türkiye’deyken mutlaka denemeniz gereken yufka dolgulu bir hamur işidir. Antalya’da kahvaltılarda oldukça popüler olan serpme börek, genellikle içerisinde peynir veya kıyma olan ve taze olarak tüketilmesi gereken bir üründür.
Geleneksel Türk Aperatifleri: "Mezeler"
Türk mutfağının en önemli lezzetlerinden biri de "Meze" olarak ifade edilen aperatiflerdir. Genel itibariyle Türk yemekleri, özellikle akşam yemeklerinde veya hafta sonları birkaç saat sürebilen sosyal bir etkinliktir. Yemekte alkol olup olmadığı fark etmeksizin,ana yemek öncesinde sıcak ve soğuk başlangıçlar servis edilmesi bir gelenektir. Büyük bir meze çeşitliliği olan Türk mutfağında genellikle yemek masasına birkaç meze konur. Bazense bu mezeler o kadar çoktur ki bunları yerken doyar ve ana yemek için yeriniz kalmaz.
Mezeler, başta Rakı olmak üzere içkilerle birlikte yavaş yavaş tüketilir. Arkadaşlarınızla masaya oturduğunuzda uzun sohbetler döner, böylece farkına varmadan yemek masasında uzun saatler geçirirsiniz.Mezeler sofraya servis edildiğinde beğendiklerinizi tabağınıza alın veyavaş yavaş tadına bakmayabaşlayın. Yemek için ne tercih ederseniz edin (balık, et vb.) mutlaka ilk olarak mezeler gelecektir.
Balık Yemekleri: "Rakı-Balık"
Antalya’da “meyhane” adı verilenbirçok balık restoranı bulunmaktadır. Bu restoranlarda balık eşliğinde meze tüketir, beraberinde de rakı (Türk pastisi) içeriz. Bu ritüel “hadi rakı-balık yapalım” şeklinde bir ifadenin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bir Türk geleneği olan “rakı-balık” etkinliği genellikle saatler sürer ve sınırsız bir sohbeti beraberinde getirir. Bu yönüyle rakı-balık, kalışınız sırasında mutlaka yapmanız gereken oldukça samimi bir yemek ritüelidir.
Başlangıçlar, soğuk ve ardından gelen sıcak mezelerden oluşmaktadır. Devasa bir meze çeşitliliği arasında ne yemek istediğinize karar vermenin en kolay yolu meze sunum tepsisini istemektir.
Et Yemekleri: "Kebap"
Et, geleneksel Türk mutfağında önemli bir role rahiptir. Kuzu, dana veya tavuk etiyle hazırlanan ve sebze ve baharatlarla harmanlanan birçok kebap çeşidi bulunmaktadır. Odun ateşinde pişirilen ve ardından tabakta servis edilen etlere genellikle ağır ateşte pişirilmiş domates ve biber ile pilav veya salçalı bulgur eşlik eder. Kebap ayrıca ekmek arasında veya dürüm şeklinde de servis edilebilir. Geniş bir kebap çeşitliliğine sahip Türk mutfağındaki en meşhur kebaplar şunlardır:
Şiş Kebap
En yaygın kebap çeşidi olan Şiş Kebap, marine edilen kuzu veya dana etini şişe dizerek pişirilir. Bazen şişe dizilen bu etlere patlıcan, domates, biber, soğan, kornişon ve mantar gibi sebzeler eşlik eder.
Adana ve Urfa Kebap
Adana ve Urfa Kebap her ne kadar menülerde iki farklı yemek şeklinde yer alsa da esasında aralarındaki tek fark Adana Kebabın Urfa Kebaba göre daha baharatlı olmasıdır. Her iki kebap da şişe takmadan önce soğan, sarımsak ve yerel baharatlarla harmanlanan dana ve/veya kuzu kıyması karışımından oluşur. Bu karışımlarda kullanılan baharatlar Adana Kebap ile Urfa Kebap arasındaki farkı oluşturur. Buna göre Adana Kebapta acı kırmızı pul biber varken, Urfa Kebapta tatlı kırmızıbiber ve (kekik ve kimyon gibi) daha hafif baharatlar bulunmaktadır. Urfa Kebap bu yönüyle acı olmamasına rağmen baharatlarıyla ağızda şölen yaratmaktadır.Damlayan yağ, etin birbirine yapışmasına yardımcı olur,böylece piştikten sonra kebabın tam ortasında bir delik oluştuğunu görürsünüz.
Döner Kebap
Döner kebap, etin dikey bir şişe geçirilerek pişirildiği tipik bir et yemeğidir. Et genellikle kuzu ve sığır eti karışımı olarak hazırlanır, ancak bazen sadece sığır eti veya sadece tavuk eti de olabilir.Marine edilmiş et parçaları bir miktar kıyma ile karıştırılır ve dikey bir odun veya kömür ateşinin yanında yavaşça dönen uzun bir dikey şiş üzerine dizilir. Şişin üzerinde pişen etin dış kısmı büyük kılıç benzeri bir bıçakla ince dilimler halinde kesilir ve bir tabakta pide (pita) ekmeği üzerinde servis edilir. Döner kebap ayrıca tabakta tek başına, pilav üstüne konularak, ekmek içerisinde veya lavaşa koyup dürüm yaparak servis edilebilir.
Köfte
Baharat ve soğanla karıştırılmış kuzu veya dana kıymasından (veya bazen her ikisini birlikte kullanarak) elde edilen köfte Türk mutfağında son derece popülerdir. Türkiye’de pek çok köfte çeşidi bulunmasına rağmen eğer Antalya'daysanız şiş köfte ve piyazı mutlaka denemelisiniz.
Piyaz
Piyaz, geleneksel bir Türk salatasıdır. Ülkenin çoğu bölgesinde, kuru fasulye, maydanoz, soğan ve sumaktan oluşan bir yemek için kullanılan genel bir tabirdir. Buna karşın Antalya'da yiyeceğiniz piyazın içerisinde tahin, limon suyu ve sirkeden oluşan zengin ve mükemmel bir sos bulunmaktadır. Bu sos fasülyelerin üzerine eklenir.
Doğranmış domates, dilimlenmiş soğan, haşlanmış yumurta, zeytinyağı ve maydanoz ile birlikte servis edilen Piyaz genellikle köfte ve benzeri ızgara etlerin yanında yenir ancak meze seçimine de dâhil edilebilir.
İç pilav
İç pilav, pirinç (genellikle Baldo çeşidinden), soğan, kuş üzümü, domates, nane ve çam fıstığı ile yapılan lezzetli bir Türk pilavıdır.Genellikle yenibahar, tarçın, tuz ve karabiber ile çeşnilendirilir. Malzemeler birleştirilir ve pilav pişince son bir kez karıştırılarak tüketilmeye hazır hale gelir. İç pilav geleneksel olarak kavrulmuş veya kızartılmış et yemekleri ile birlikte tüketilir.
Diğer özel lezzetler: "Lahmacun, Pide, Mantı"
Lahmacun , üzerine kıyma (genellikle dana eti veya kuzu eti), soğan, sarımsak, domates, kırmızıbiber ve maydanoz dâhil olmak üzere kıyılmış sebzeler ve otlar ile acı biber, kırmızıbiber ve tarçın gibi baharatları ilave ederek pişirilen yuvarlak ince bir hamur işidir.
Pide, odun ateşinde pişirilen bir çeşit “Türk pizzasıdır”. İç harcı kıyma, peynir, ıspanak, küçük et parçaları, kavurma, sosis, pastırma ve/veya yumurta ile doldurulabilir.
Turkish raviolisi olarak da ifade edilen Mantı, geldiği bölgeye göre boyut ve şekil olarak değişkenlik gösterebilir. Farklı pişirme teknikleri kullanarak (haşlama, buharda pişirme veya kızarma) hazırlanabilmesine rağmen tarifi oldukça standarttır.Klasik bir makarna hamuru açılır ve kuzu veya dana etinden kıyma ve ayrıca soğan ve baharatlarla doldurulduktan sonra katlayarak kapatılır ve pişirilir.Daha sonra üzerine sarımsaklı yoğurt sosu dökülerek servis edilir ve sumak, kırmızı biber, kekik veya nane ile çeşnilendirilir.
Denemeniz gereken tatlılar: Kabak Tatlısı, Maraş Dondurma, Baklava, Künefe
Tahinli Taze Kabak Tatlısı
Kabak tatlısı, basit bir şeker şurubuyla tatlandırılan ve ardından limon suyu ve cevizle süslenen balkabağından yapılan popüler bir Türk tatlısıdır.
Damla Sakızlı Türk Dondurması: Maraş Dondurma
Türk dondurmasının Maraş şehrinden geldiğine inanılmaktadır. Bu dondurmayı diğerlerinden ayıran unsur, erimeye karşı dirence ve özellikle yoğun, çiğneme gerektiren bir dokuya sahip olmasıdır.Bu özellikler, temel süt ve şeker karışımına ilaveten dondurmaya iki koyulaştırıcı maddenin eklenmesiyle sağlanır: sakız reçinesi olarak da bilinen Arap zamkı ve erken dönemdeki mor orkidenin kökünden yapılan bir tür un olan salep. Maraş dondurması tipik olarak normalden belirgin şekilde daha fazla salep içerir, bu yüzden bazen kesme dondurma olarak adlandırılır. Bu dondurma çeşidi genellikle bıçak ve çatalla yenir.
Baklava
Bu tatlı esasında Orta Asya'dan gelmiş ve oradan Osmanlı dünyasına yayılmıştır. Daha sonrasında Avrupa’ya yayılan bu tatlı, Viyanalıların strudel olarak değiştirdiği bir tatlı olarak karşımıza çıkıyor. Bugün baklavanın tartışmasız başkenti, Gaziantep şehridir. Sütlü bala batırılmış ve antep fıstığıyla kaplanmış ince yufka hamurunun tatlı yığınları adeta bir sanattır.
Turkish Künefe
Künefe, antep fıstığı dolgulu tel tel kesilmiş geleneksel bir hamur tatlısı olan kadayıfla yapılan ve içerisinde peynir dolgusu olan gevrek bir tatlıdır.Künefe, peynirin yumuşak ve lifli olması için sıcak olarak servis edilir. Künefe, bu tatlıyı yapmak için özel olarak tasarlanmış oldukça sığ, yuvarlak metal bir tavada pişirilir ve servis edilir.O kadar lezzetli ki Türk halkı ve turistler daha fazlası için geri gelmeye devam ediyor.
Türk Kahvesi ve Çayı denemeyi unutmayın
Türk Kahvesi
Türk kahvesi, hem yoğun tadı hem de özel hazırlama ve servis yöntemleriyle dünya çapında popüler hale gelmiştir. Türk kahvesi bir lezzetten ziyade bir yöntemi ifade eder, öyle ki, her bir bardağı altta bir köpük ve ince telvelerle pişirmek için demlemeyi yeterince sıcak tutmak gerçekten yetenekli bir barista olmayı gerektirir.Kahveyi bitirdiğinizde, iyi bir Türk ev sahibi bardağı fincanın üzerine ters çevirecek ve falınıza bakacaktır.
Türk Çayı
Türkiye’de çay yerleşmiş bir kültür olup misafirperverliğin işaretidir.İnsanları ziyaret ettiğinizde servis edilir ve genellikle bir yemeğin ardından sunulur.Çoğu zaman siyah çaydır. Küçük bir bardakta servis edilen çay,zaman ayırt etmeksizin günün her saatinde içilir.